Wieloletni remont dobiegł końca – mur cmentarza Powązkowskiego znów zachwyca swoim historycznym blaskiem

Kluczowe informacje:

• Remont muru cmentarza Powązkowskiego trwał aż 14 lat (2010-2024).
• Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł 4,2 mln zł.
• Prace obejmowały rozbiórkę, budowę nowych fundamentów i rekonstrukcję zabytkowego ogrodzenia.
• Mur liczy 4,5 km długości i został wpisany do rejestru zabytków w 2009 roku.
• Najbardziej reprezentacyjna część – brama św. Honoraty – została odrestaurowana w 2014 roku.
• Projekt był realizowany etapami z uwagi na ogromne zniszczenia oraz koszty.
• Stare cegły wykorzystano ponownie, a te nienadające się do użytku zastąpiono podobnymi.
• Remont zakończono w grudniu 2024 roku.

Mur Powązek odzyskał blask – koniec wieloletniego remontu zabytkowego ogrodzenia

Po 14 latach intensywnych prac zakończono długo wyczekiwany remont muru cmentarza Powązkowskiego. To monumentalne przedsięwzięcie miało na celu przywrócenie historycznego charakteru jednego z najważniejszych zabytków Warszawy i zapewnienie jego trwałości na przyszłe dekady.

Zabytkowy mur w ruinie

Powązki to miejsce spoczynku wielu wybitnych Polaków, a sam cmentarz, założony w 1790 roku, jest jednym z najstarszych w kraju. Jego ogrodzenie, liczące 4,5 km długości, przez lata niszczało wskutek działania warunków atmosferycznych, bliskości ruchliwych ulic, a także braku odpowiedniej konserwacji.

Mur ulegał stopniowej degradacji – pękał, osiadał, a jego zawilgocone cegły kruszyły się i odpadały. Niektóre fragmenty były tak przechylone, że groziły zawaleniem na nagrobki lub ulicę. Stołeczny Konserwator Zabytków zdecydował, że konieczna jest gruntowna renowacja.

Zakres prac i podział na etapy

Remont rozpoczął się w 2010 roku, a jego realizacja została podzielona na etapy. Najpierw w 2014 roku ukończono renowację bramy św. Honoraty – najbardziej reprezentacyjnej części ogrodzenia. Następnie przystąpiono do kompleksowej odbudowy całego muru. Ze względu na ogromne zniszczenia podjęto decyzję o całkowitej rozbiórce ogrodzenia, a następnie jego odbudowie na nowych, solidniejszych fundamentach.

W miarę możliwości używano oryginalnych cegieł, a te, które nie nadawały się do ponownego wykorzystania, zastępowano cegłami o podobnym wyglądzie. Dodatkowo wykonano izolację, wzmocnienia żelbetowe oraz nowe czapy wieńczące mur. Nagrobki wmurowane w ogrodzenie również poddano konserwacji i zabezpieczeniu przed dalszą degradacją.

Koszt i zakończenie projektu

Całkowity koszt prac wyniósł 4,2 mln zł. Projekt był współfinansowany przez różne instytucje, w tym fundusze ochrony zabytków. Ostatecznie, w grudniu 2024 roku, mur cmentarza Powązkowskiego został całkowicie odnowiony, co oznacza koniec trwającego ponad dekadę przedsięwzięcia.

Miejmy nadzieję, że efekt tej wieloletniej pracy nie zostanie zniszczony przez wandali, jak miało to miejsce w przypadku niedawno odnowionego muru na Mariensztacie. Oby mur Powązek przetrwał kolejne stulecia jako świadectwo historii i kultury Warszawy.